گذری مختصر از یک تاریخچه ای ماندگار از جد بزرگم که در سمت چپ این فرتور ایستاده است.

.
در سال ۱۳۰۴ که سلسله پهلوی آغاز شد, پدرجد بزرگم بدلیل علاقه شدیدی که به رضاشاه بزرگ داشتند تصمیم به بافت قالی از تصویر ایشان گرفتند و این در زمانی بود که رضا خان هنوز ملقب به سردار سپه بودند.
اما هنوز کار بافت قالی ناتمام بود که سردار جنگ در چهارم آذر ۱۳۰۴ سوگند پادشاهی خوردند و در مجلس موسسان پادشاهی سلسله پهلوی آغاز شد در این حین جد بزرگ نیمه بیشتر قالی را شکافتند و دوباره شروع به بافتن کردند اینبار تمام ابریشم با گلابتون نقره و طلا…
این در زمانی بود که هنوز قالی عکسی چندان نمایان نشده بود و ایشان تلاش در بافت دقیق جزیات کردند. پس از اتمام کار جشنی را تدارک دیدند و قالی را به رسم قدیم به مدت چند روز آویزان دروازه شهر اصفهان کردند . پس از آن قالی را به عنوان هدیه با تزئینات و تدارکات مخصوص شاهنشاهی به تهران منتقل کردند و در کاخ مرمر به رضاشاه بزرگ تقدیم کردند.
شاهنشاه بسیار خرسند شدند و ایشان را لقبی دادند که نام خانوادگی پدرجدم شد ” صنعتگر ” ایشان فرمودند شما یک صنعتگر هستید که چنین اثر زیبای را خلق کرده ايد و البته مبلغ ۱۰۰۰ تومان هم به جد بزرگم برای قدر دانی هدیه دادند.
.
اما سرنوشت قالی چه شد…؟
.
در دوران محمد رضا شاه پهلوی پس از مرگ رضاشاه بزرگ طی سفری که ملکه انگلستان به ایران داشتند این قالی به ملکه هدیه شد و تا کنون از سرنوشت قالی که دقیقا کجا قرار دارد خبری نیست. البته چند سفری که خودم به انگلستان داشتم و بسیار مشتاق فقط حتی برای یک بار دیدن این قالی از نزدیک بودم دریافتم که هدایای شخصی که به خود ملکه داده میشود در خزانه خاندان سلطنتی نگهداری میشود اما به فرض اگر آنرا به موزه هدیه داده بودند شانس بازدیدش بیشتر بود.
.
اما عکسی رنگی در نت وجود دارد از این قالی که کپی و تقلبی است. تعدادی سودجو که همیشه همه جا حضور دارند, پس از اینکه پدر جد بزرگم این قالی را هدیه دادند و مبلغی دریافت کردند, در صدد بر آمدند تا ایشان را آزار دهند با اینکه وی به تعداد زیادی از چه اطرافیانش و چه هم محله ایها مبالغی
سنگین انعام و کمک کرده بودند اما افرادی که هرگز شناسايي نشدند شبانه بسیاری از نقشه ها و حتی قالیهای ایشان را دستبرد زدند.
پس از سالها امروزه ما شاهد چند قالی کپی از قالی اصلی هستیم که هیچ ارزش تاریخی ندارند و چه بسا آنها را از روی نقشه های ربوده شده بافته باشند به تقلب در کشورهای امریکا, فرانسه, آلمان و ….در مزایده های مهم فرش و عتیقه به جای قالی اصلی دارد معامله می شود. اما خانواده صنعتگر به دنبال این افراد یا اینکه آنها چه تقلبی می کنند نیستند تنها میخواهند حتی برای چند لحظه قالی اصلی را از نزدیک مشاهده کنند, این هنر دست آقا یدالله که به رضاشاه بزرگ هدیه داده شد. در آخر ۲ عکس در زیر وجود دارد آنکه سیاه و سفید است عکس اصلی و آنکه رنگی میباشد عکس از قالی کپی است .
در این فرتور چله کش قالی در سمت راست و آقا یدالله صنعتگر ملقب به آقا خوان پدر جد در سمت چپ تصویر نمایان است زیر قالی نام و نام خانوادگی ایشان که از شخص رضاشاه کبیر به ایشان نسبت دادند نوشته شده است ” به سعی بنده درگاه یدالله صنعتگر”
.
در آخر امیدوارم این قطعه کوچک تاریخی مورد عنایت شما عزیزان قرار گرفته باشد….
پاینده ایران
. جای تقدیر و سپاس دارد از دوست و برادر ارجمندم آقای افتخار روحی فر که در ویرایش این متن مرا یاری رساندند

با سپاس ، نواده استاد صنعتگر： مهرنوش . ش