آیا گیاهخوار بودن ریشه در ژن افراد دارد؟

محققان در آمریکا سه ژن را در گیاهخواران شناسایی کردند که می‌تواند توضیح دهد چرا این افراد رو به رژیم‌های غذایی گیاهی می‌آورند.

گیاهخواری برای هزاران سال در جوامع و فرهنگ‌های مختلف رواج داشته است، اما امروزه تنها اقلیت کوچکی از مردم از خوردن گوشت صرف نظر می‌کنند.

افراد به دلایل اخلاقی مانند رفاه حال حیوانات یا کاهش اثر تولید کربن در گرمایش زمین به رژیم غذایی بدون گوشت روی می‌آورند. اما آیا انتخاب چنین رژیمی ممکن است ارثی باشد؟

دانشمندان اکنون می‌گویند شواهدی را کشف کرده‌اند که نشان می‌دهد انتخاب یک رژیم غذایی گیاهی می‌تواند تحت تأثیر ژنتیک ما باشد.

تیمی از محققان به سرپرستی نبیل یاسین، استاد پاتولوژی در دانشگاه نورث وسترن در ایالات متحده، با هدف بررسی اثر ژن‌ها در گیاهخواری افراد پایگاه داده زیست پزشکی بیوبانک بریتانیا را غربالگری کردند.

در این غربالگری، ژنوم حدود ۵ هزار گیاهخوار با ژنوم نزدیک به ۳۳۰ هزار غیرگیاهخوار ۴۰ تا ۶۹ ساله مقایسه شد و دانشمندان تلاش کردند «جایگاه‌های کروموزومی مرتبط با گیاهخواری را در دستگاه ژنتیک فرد شناسایی کنند.» در علم ژنتیک جایگاه کروموزومی، موقعیت یک ژن را بر روی کروموزوم مشخص می‌کند.

دکتر یاسین گفت: «ما سه ژن را شناسایی کردیم که به طور قابل توجهی با گیاهخواری مرتبط هستند. همچنین ۳۱ ژن دیگر نیز شناسایی شدند‌ که احتمالاً با گیاهخواری مرتبط باشند.»

تیم مطالعه در مقاله خود آورده است: «سازوکارهایی که ژنتیک از طریق آنها بر انتخاب‌های غذایی تأثیر می‌گذارد، ترکیبی متقابل از عوامل متابولیسم، اثرات فیزیولوژیکی و دریافت طعم است.»

دکتر یاسین در این باره می‌گوید: «بر اساس عملکرد برخی از این ژن‌ها، ما حدس می‌زنیم که متابولیسم چربی و اثرات آن بر عملکرد مغز ممکن است در گیاهخوار شدن فرد نقش داشته باشد.»دانشمندان می‌گویند انتخاب رژیم غذایی گیاهی می‌تواند با ژن افراد مرتبط باشد.

وی اضافه کرد: «در حال حاضر ما فقط می‌توانیم حدس بزنیم اما یک احتمال این است که گوشت ممکن است حاوی اجزای چربی منحصربه‌فردی باشد که گیاهخواران قادر هستند آن را به اندازه کافی از طریق یک سنتز درون‌زا به دست آورند، در حالی که دیگران باید آن‌ها را از رژیم غذایی حاوی گوشت دریافت کنند.»

تحقیق تازه بخشی از مطالعات انجمن گسترده ژنوم (GWAS) است که در اواسط دهه ۲۰۰۰ میلادی بنیان گذاشته شد. در این مطالعه که بر تحقیقات ژنتیکی و ارتباط آنها با صفات یا بیماری‌ها متمرکز است، دانشمندان به دنبال ارتباط بین انواع ژنومی و یک صفت خاص هستند. هرچند آنها تنها می‌توانند همبستگی را میان این پدیده‌ها شناسایی کنند و نه رابطه علت و معلولی را.

محققان می‌گویند کشف جدید، راه‌های تازه‌ای را برای تحقیق در زمینه درک کامل رابطه بین ژنتیک و گیاهخواری باز می‌کند. آنان امیدوارند دانش نوین اجازه دهد علاوه بر شخصی‌سازی بیشتر توصیه‌های غذایی، جایگزین‌های بهتری برای گوشت تولید شود.

نتایج مطالعات دانشمندان در نشریه علمی «PLoS ONE» منتشر شده است.